بهداشت محیط در بیمارستان
بیمارستان نهادی است بسیار ضروری که برای تداوم حیات و حفظ جان انسانها و بازگشت به تندرستی به تدریج در زندگی انسانها پدیدار گشته و همراه با تکامل علوم و فنون و مهارتها ، پس از گذشت سالیان دراز به شکل امروزی درآمده است. که در جوامع مختلف نیز با توجه به وضعیت اقتصادی آن جامعه و انتظارات گیرندگان خدمات ، شاهد تفاوت های فراوانی در بین بیمارستانها می باشیم و نکته قابل توجه اینکه در هر بیمارستانی در صورت عدم رعایت موازین بهداشتی ، انواع عفونتهای نازوکومیال noso comial ( در زبان یونانی noso به معنای » بیماری « و comeion به معنای »مراقبت « است ) شیوع پیدا می کنند .
بنا به تحقیقات بعمل آمده در آمریکا ، حدود 5% بیماران بستری شده در بیمارستانها به عفونت بیمارستانی مبتلا می شوند که این امر بطور متوسط مدت زمان بستری آنها را 7-5 روز افزایش می دهد که در نتیجه حدود 750دلار هزینه درمان افزایش می یابد . این در حالی است که جهت کنترل عفونتهای بیمارستانی فقط به 5% این هزینه نیاز است . ازاین جا به صرفه بودن اقدامات کنترل عفونت بیمارستان مشخص می شود .
بهداشت محیط بیمارستان شامل کلیه اقداماتی است که از انتقال عوامل بیماریزای محیط خارج به داخل بیمارستان و بالعکس جلوگیری می کند . در این راستا عوامل محیطی همچون آب ، فاضلاب ، زباله ،هوا، غذا و ... باید به نحوی کنترل شوند تا علاوه بر ایجاد محیطی سالم و بهداشتی ، به بهبود بیماران نیز کمک نماید.
با توجه به تعریف بهداشت محیط و مسئولیت فردی در برابر سلامت افراد جامعه ، رعایت مسائل بهداشتی در محیط کار بیمارستانی از اهمیت ویژه ای برخوردار می گردد.
از این رو بهداشت محیط بیمارستانها رابطه مستقیمی با میزان شیوع عفونتهای بیمارستانی داشته که رعایت این امر به عهده بخش خدمات و نیز پرسنل شاغل می باشد. با توجه به واگذاری خدمات به بخش خصوصی و پایین بودن سطح آگاهی افراد به کار گمارده شده نسبت به خطرات کاری موجود در راستای کاهش عفونتهای بیمارستانی آموزش از جایگاه ویژه ای برخوردار می گردد.
چکیده :
همانطور که کار برای سلامت و احساس راحتی افراد مفید است تحت شرایطی نیز می تواند برای سلامتی اثرات سوء داشته باشد از آنجایی که افراد شاغل در بخشهای درمانی بیش از سایرین در معرض بیماری ها قرار دارند لذا در صورت عدم رعایت بهداشت محیط در بیمارستان، بیشتر از دیگران آسیب دیده و یابیمار می شوند و از طرف دیگر وضعیت سلامتی شخص نیز بر کیفیت وکمیت کارتاثیر می گذارد.
مبتلایان به بیماری های واگیر در صورت عدم رعایت مسائل بهداشتی ، علاوه بر به خطر انداختن جان خود، سایر همکاران یا افراد جامعه را نیز در معرض خطر قرار می دهند.
افرادی که می خواهند در محیطهای در معرض خطر مانند بیمارستانها ،کیلینیکهای تزریقات و پانسمان ، مشغول به کار شوند ( به خصوص افرادی که نظافت آن محیط ها را به عهده دارند ) بایستی از نظر آگاهی و توانایی عملی به حدی برسند که نه تنها خود بیمار نشوند بلکه بتوانند بانظافت صحیح ورعایت کلیه مسائل مربوط از سرایت بیمار ها جلوگیری نمایند . چرا که بدیهی است بازده و کارآیی یک فرد سالم بیش از فرد ناسالم می باشد.
چارت کاری بهداشت محیط در بیمارستان آریا رشت
1-هماهنگی و اقدام در جهت تشکیل کمیته بهداشت و کنترل عفونت بیمارستان و شرکت فعال در آن و پیگیری مصوبه های مربوطه
2- تهیه و تدوین مطالب آموزشی و تشکیل جلسات آموزشی مرتبط با بهداشت محیط و بهداشت عمومی برای کارکنان رده های مختلف
3- نظارت و مداخله در عقد قراردادهای خدماتی بیمارستان و مطالبه کارت معاینه پزشکی ، کارت معاینه کارگری و گواهینامه آموزش بهداشت عمومی پرسنل مشمول قانون
4- بررسی وضعیت آب مورد مصرف بیمارستان ( شبکه عمومی ، شبکه خصوصی ) و تشکیل پرونده مربوط به آن
5- کنترل بهداشتی آب مصرفی ازنظر کمی و کیفی و انجام آزمایشات دوره ای میکروبی وشیمیایی و کلرسنجی با استناد به دستورالعمل ها ، استانداردها و شرایط موجود
6- نظارت ، بررسی و کنترل بهداشتی برکلیه مراحل مختلف جمع آوری ، تفکیک ، انتقال ، نگهداری موقت و دفع زباله های بیمارستانی و نیز جلوگیری از فروش و بازیافت زباله بیمارستانی
7- نظارت و کنترل بهداشتی بر نحوه دفع فاضلاب بیمارستان و درصورت وجود معضل ، ارائه پیشنهادهای اجرائی مناسب
8- نمونه برداری از پساب خروجی سیستم تصفیه فاضلاب برابر دستورالعمل های اعلام شده (درصورت وجود تصفیه خانه ) بمنظور بررسی کیفیت پالایش فاضلاب
9- کنترل حشرات و جوندگان با اولویت بهسازی محیط ، دفع بهداشتی زباله ودرصورت نیاز ، استفاده اصولی از روش های شیمیایی و نیز جلوگیری از فعالیت شرکتهای سم پاشی غیر مجاز
10- نظارت و مداخله در تهیه و کاربرد مواد گندزدا وپاک کننده بیمارستان
11- اقدام لازم در زمینه تهیه البسه و ملزومات موردنیاز درسمپاشی وضدعفونی ( روپوش – کلاه – دستکش – ماسک – چکمه و . . . ) وتدارک سموم و موادگندزدا و دیگر تجهیزات و وسایل مورد استفاده در سمپاشی وضدعفونی با هماهنگی مسئولین بیمارستان
12- بررسی وضعیت فنی و بهداشتی سیستم تهویه مطبوع در بیمارستان ( گرمایش ، سرمایش ) و پیگیری در جهت رفع مشکلات احتمالی موجود
13- پیگیری و اقدام درزمینه مسائل بهداشتی و حفاظتی بخش پرتوهای یونساز با کمک مسئول فیزیک بهداشت ذیربط
14- نظارت فنی و بهداشتی مستمر بر نحوه کار آشپزخانه شامل :
( شرایط بهداشت محیطی آشپزخانه ، وضعیت سردخانه ، انبار نگهداری موادغذایی ، سرویسهای بهداشتی ، بهداشت فردی کارکنان ، اطاق استراحت کارکنان ، شستشو و ضدعفونی ظروف ، شستشو و ضدعفونی سبزیجات خام مورد استفاده ، وضعیت بهداشتی موادغذایی آماده طبخ وسایل و ظروف مورد استفاده و . . . . )
15- نظارت و هماهنگی لازم در زنجیره تهیه ، طبخ و توزیع موادغذایی با همکاری کارشناس تغذیه بمنظور اطمینان از سلامت توزیع و مصرف غذا
16- نظارت و کنترل دائم برامور مربوط به رختشویخانه و رعایت کلیه نکات ایمنی و بهداشتی ازنظر تفکیک البسه عفونی از غیرعفونی درهنگام شستشو و استفاده از دستگاه های شوینده اتوماتیک ومواد پاک کننده مناسب ونهایتا” ضدعفونی و اطوکشی البسه بخش عفونی و آلوده ( توضیحا” درکاربرد موادضدعفونی کننده بایستی دقت لازم درانتخاب نوع آن و میزان مجاز بعمل آید تا خرابی دستگاهها و البسه را سبب نشود . )
17- ارتباط مستمر با معاونت های بهداشت و درمان درهماهنگ کردن فعالیتهای اجرایی و دستورالعملها واقدامات نظارتی دربیمارستان
18- ثبت و ضبط اقدامات و مکاتبات اداری و تشکیل بایگانی درست ومنظم به نحوی که روند فعالیتها و پیگیری امور بدین طریق کاملا” قابل دسترسی و مشهود باشد . ( مستند سازی )
19- نظارت بر ایمنی و مشارکت فعال در کاهش سوانح و صدمات داخل بیمارستان ازجمله پوشش پنجره ها ، وسایل اطفاء حریق و سیستم های هشداردهنده ، مهار کپسولهای طبی و . . .
20- ارائه راهکارهای بهسازی بعنوان اصولی ترین روش کنترل ناقلین
21- انجام امور محوله در شرایط خاص مانند کنترل همه گیری و نیز مقابله با بحران و بلایا
22- فرهنگ سازی و جلوگیری از استعمال دخانیات در فضاهای بسته و عمومی بیمارستان
23 - بطورکلی نظارت و کنترل لازم بهداشتی برکلیه بخش ها – همکاری و هماهنگی با مدیران و مسئولین قسمتهای مختلف درحیطه شغلی و وظائف سازمانی تعیین شده .